پروژه بررسی تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در 91 صفحه ورد قابل ویرایش 

پیشگفتار:

تجارب قبلی ، بینایی ، ادراک، و طرز فکرها، شکل گیری رفتارهای ما را تشکیل می دهند در دنیایی که هر روز پیچیده تر می شود شاگردان مدرسه نیازمندند که بیشتر و بهتر دربارة محیط خود بیاموزند و چون امکان آموختن از طریق تجربه در همه موارد وجود ندارد. لذا نحوة تدریس این پدیده ها بسیار پیچیده  می گردد . هدف این است که شاگرد بتواند تا حد امکان  پدیده های علمی را توسط تجارب به دست آورد.

در زمینة تجربة پیامبر اکرم ( ص) می فرماید :« التجربه فوق العلم» تجربه بالاتر از دانش است.

به همین دلیل بایستی امکانات زیادتر در اختیار شاگرد قرار گیرد تا تجارب زیادتری کسب کند.

تجارب مختلف وگوناگون نشان داده است که استفاده از رسانه ها در جریان ومیزان یادگیری شاگردان مؤثر است و از طرف دیگر ازطول زمان لازم برای آموزش می کاهد.

شناخت رسانه ها و چگونگی کاربرد هر یک از آنها و هم چنین آشنایی  با روشهای تدریس بهترین عوامل موفقیت در حسن استفاده و بهره گیری درست از انواع رسانه‌‌هاست به امید آنکه روزی فرارسد که همه مربیان و معلمان با بهره‌گیری تکنیک ها و وسایل جدید آموزشی گام مؤثر در جهت آموزش و پرورش دانش آموزان خود بردارند.[1]

فصل اول

مقدمه: 

دستگاه تعلیم و تربیت نه تنها در ایران ، بلکه در سایر ممالک جهان وظیفة سنگینی رابر عهده دارد. سرمایه گذاری برای تربیت نیروی انسانی کارآمد که در بخش های مختلف جامعه مشغول به کار خواهند شد. دورة ابتدایی که به عنوان زیر بنای نیروی کار جامعه به شمار می رود باید از آموزش صحیح ومناسبی برخوردار باشد تا بتواند پاسخگوی نیازهای رو به گسترش جامعه باشد.

بنابراین مطالب آموزش داده شده باید به صورت کاربردی در زندگی روزمرة کودک قابل استفاده باشد. لذا برای رسیدن به این مقصود استفاده از وسایل کمک آموزشی از نیازهای اولیه و مهم این دوره به شمار می رود زیرا تدریسی که حتی الامکان حواس بیشتری را در یادگیری جلب نماید موفق تر است. علاوه بر آن بعضی از مفاهیم و واژه ها را نمی توان به دانش‌آموزان فهماند و در زندگی روزمرة آنها نیز نمونه های مشابهی وجود ندارد که با استفاده از آنها مطالب را قابل فهم کرد. در این گونه موارد باید از فلیمهای آموزشی که مفاهیم را به صورت ملموس و واقعی ارائه می دهند استفاده نمود.

از طرف دیگر چون دانش آموزان یک کلاس تواناییهای فکری متفاوتی دارند. معلم نمی تواند با برنامة کلاس همة آنها را قانع کند. کتابهای درسی نیز در حد توان دانش آموزان متوسط تنظیم می شود. لذا معلم بایداز وسایل کمک آموزشی متنوع نظیر پوسترـ مجله ـ کتاب و … استفاده کند. بنابراین استفاده از وسایل کمک آموزشی می تواند نقش بسیار ارزنده ای در جلوگیری از افت تحصیلی و یادگیری مطالب درسی ایفا کند. تکنولوژی وکاربرد آن امروزه آنچنان گسترش یافته است که می توان به جرأت گفت که جدا کردن آن از آموزش نوین محال می باشد و استفاده از وسائل در آموزش این امکان را به معلم می دهد که با اطمینان و آسودگی بیشتر به تدریس مفاهیم علمی و عملی بپردازد.

دونالد پی ایل در این زمینه گفته است که استفاده از تکنولوژی در امر تدریس به مثابة استفاده از قایق برای رد شدن از دریا بوده و بیان این نظریه اهمیت استفاده از ابزار تکنولوژی را نشان می دهد.  

فرآیندها نوع اجزاء یا محتوایی را که باید برای رسیدن به هدف بکارگرفته شوند . معین می سازند.

سیستم ها در سطح وسیع تری از محیط خود عمل می کنند که این سطح وسیعتر را سیستم برتر می گویند. به عبارت دیگر هر سیستم جزئی از سیستم بزرگتری است. سیستم جزء را خرده سیستم و سیستم بزرگتر را سیستم برتر آن سیستم می گویند. مثلاً در دبستان خرده سیستمی از نظام آموزش ابتدایی است. پس نظام آموزش ابتدایی سیستم برتر دبستان است.

 نظام آموزشی ابتدایی در حالی که سیستم برتر دبستان است ،خود سیستمی از نظام آموزش وپرورش است.   

برای روشن شدن رابطة بین هدف ، فرآیندها و اجزاء یک سیستم  کلاس درس را تحلیل می کنیم. هر کلاس درس یک خرده سیستم است. اجزاء در حال تعاملش یعنی دانش آموزان ، معلم ،تخته سیاه ،کتابها، نقشه ها ، و سایر موارد دیداری ـ شنیداری همه برای رسیدن به هدف کلاس که یادگیری است خدمت می کنند.بسیاری از سیستمهای کلاسی از اجزائی خارج از کلاس برای رسیدن به هدف بهره می گیرند.

مثلاً بسیاری از آنها از افراد متخصص کمک می گیرند که در کلاس حضور یابند و در رابطه با درس به معلم کمک کنند، یا بچه‌ها را به گردش علمی می‌برند. درحقیقت هرعاملی که در پیشبرد هدفهای یادگیری کاربرد دارد .یک عنصر بالقوه سیستم کلاس به حساب  می آید.فرایند کلیة فعالیتها و عملکردهایی را که اجزاء یک سیستم برای پیشبرد هدف به آن اشتغال می ورزند در برگیرند.بعضی از فرآیندهایی که در سیستم کلاس جریان دارند  روشها وفنون تدریس هستند که می توانند خواندن، بحث کردن و ‌فلیم دیدن، حل مسأله، پژوهش و … را در بر می گیرند. در کلاس درس اجزاء و فرآیندها بسیار هستند وهمه با هم در ارتباط ودر حال تعامل یا کنش متقابل هستند.

بدون کوشش برای سازماندهی و توجه به این اجزاء و فرآیندها سیستم با حداکثر کفایت خود کار نخواهد کرد. برای این که یک سیستم با حداکثر کفایت خود کار کند باید کلیة اجزاء موردنیاز خود یا اجزاء جایگزین را در اختیار داشته باشد و به جنبه ها یا ابعاد  مختلف این اجزاء توجه کند. باید دانست که یکی از اساسی ترین عوامل رشد آموزش و پرورش یک کشور انتقال مفاهیم به طور کلی می باشد. تکنولوژی فن انتقال بوده که متعلم را آماده عرصة علمی و صنعتی و … می کند.

   موضوع:

در این تحقیق سعی شده است تأثیر کاربرد تکنولوژی آموزشی در میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دورة ابتدایی شهر تهران از دیدگاه دانشجویان مرکز ضمن خدمت شهدای مکه مورد بررسی قرار گیرد و پیشنهادات و راه حل های ممکن نیز ارائه گردد تا انشاءالله کمک مؤثری برای پیشرفت و اعتلای اهداف آموزش و پرورش کشور گردد.

اهداف تحقیق:

با توجه به اهمیت و کارایی و تأثیر تکنولوژی در روند تعلیم و تربیت امروزه یکی از بهترین وظایف برنامه ریزان آموزشی کمک به کاربرد هر چه بیشتر و بهتر پیشرفتهای تکنولوژی جهت ارتقاء سطح کیفی آموزش است.

هدف از تحقیق در واقع پی بردن به اهمیت تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی و درسی دانش آموزان ابتدایی است و ما به دنبال این مطلب هستیم که به این واقعیت علمی درست بیابیم که آیا به کار بستن رسانه ها و وسایل کمک آموزشی باعث افزایش یادگیری دانش آموزان می شود؟ نظرات آموزگاران در این مورد چگونه است ؟ چرا که معلمان وارثان اصلی و تربیت هستند و نظر سنجی از آنان دربارة این موضوع اهمیت و ارزش رسانه ها و مواد آموزشی را برای ما مشخص می کند.

در صورتی که آموزگاران به اهمیت و ارزش رسانه ها و تکنولوژی آموزشی اعتقاد داشته باشند و تکنولوژی آموزشی را مکمل شیوة تدریس بدانند گامهای بعدی که در جهت تکمیل و کاربرد تکنولوژی آموزشی برداشته می شود محکمتر و استوارتر خواهد بود.

لذا این تحقیق در پی این است که دریابد آیا کاربرد تکنولوژی آموزشی در پیشرفت تحصیلی مؤثر است ؟

هدف کلی : بررسی تأثیر تکنولوژی آموزشی در میزان یادگیری.

تاریخچه تکنولوژی آموزشی از آغاز تا کنون:

یکی از ابعاد تکنولوژی آموزشی ، استفاده از وسایل در آموزش است. استفاده از وسایل سمعی و بصری در آموزش به سالهای 1900 باز می گردد.

همراه با اختراع و ساخت سمعی وبصری جدید کتابهایی نیز در زمینة آموزش بصری نوشته شد که نقش اصلی در آموزش را وسایل ایفا می کردند. با شروع جنگ جهانی دوم کانون فعالیتها در زمینة سمعی و بصری از محافل تعلیم و تربیت به ارتش آمریکا منتقل شد. در این دوران که تا اواسط دهه 1940 به طول انجامید از نظر سرمایه گذاری در تولید فیلم های آموزشی و وسایل سمعی وبصری رشد بی سابقه صورت گرفت تا حدی که بسیاری از کارشناسان نقش آن را در نتایج جنگ دوم جهانی قابل توجه شمرده اند.

به دلیل سابقه موفق بکارگیری وسایل سمعی وبصری در آموزش یکسان نیروهایی که از نظر اطلاعات در سطوح مختلف واز نظر تعداد قابل ملاحظه بودند توجه به این وسایل بعداز جنگ جهانی دوم بیشتر شد لذا تحقیقاتی در زمینة رسانه های سمعی و بصری انجام شد. در این تحقیقات تأکید اصلی بر یافتن ویژگی های هر وسیله و چگونگی تأثیر ونقش این ویژگیها در یادگیری شاگردان بود.[2]

1-  اولین مرحله ـ استفاده از وسایل آموزشی:

بین سالهای 1960 ـ 1950 جریانهای جدیدی در زمینة علوم انسانی به خصوص علوم تربیتی به وقوع پیوست که در واقع این دهه و دهه بعد را به صورت نقطة عطفی در تاریخ تکنولوژی آموزشی در آورد.

ابتدا با توجه به الگوها و نظریات ارتباط بر فراگرد ارتباط شامل فرستنده ، گیرنده، کانال و وسیله انتقال پیام تأکید داشت.

صاحب نظران علوم ارتباطات در الگوهای خود تأکید  می کردند که در یک فراگرد ارتباط باید به تمام عوامل موجود و مؤثر در این فراگرد توجه داشت. نه اینکه تنها به وسیله ارتباط توجه داشته باشیم آن هم به صورتی که بسیاری از متخصصان وسایل سمعی وبصری تا آن زمان انجام می دادند بنابراین از این دیدگاه کل فراگرد اهمیت داشت و وسیله ارتباط در واقع در اولویت دوم قرار می گرفت در ابتدا این دیدگاه بلافاصله تأثیری بر رشد تکنولوژی آموزشی نگذاشت ولی بتدریج نفوذ آن در توسعه دامنه تکنولوژی آموزشی مورد توجه قرار گرفت. [3]

2- دومین مرحله پیدایش نگرش سیستمی و کاربرد آن در زمینة تعلیم وتربیت:

و به خصوص در زمینه برنامه ریزی آموزشی رخداد دوم است. اعمال نگرش سیستمی در حیطه برنامه ریزی آموزشی شامل فعالیتهائی است مانندتعیین اهداف کلی و غائی یک سیستم آموزشی و سپس تجزیه و تحلیل این هدفها و تعیین بهترین راههای وصول به هر یک از اهداف تعیین شده و سرانجام ارزشیابی مداوم ومستمر سیستم آموزشی و سپس تجزیه و تحلیل این هدفها و تعیین بهترین راههای وصول به هر یک از اهداف تعیین شده و سرانجام ارزشیابی مداوم و مستمر سیستم آموزشی به منظور یافتن نواقص و اشکالات و اقدام برای رفع آن نواقص از دیدگاه سیستمی ، آموزش ، یک فراگرد در یک سیستم تلقی می شود که خود دارای زیر مجموعه های متعددی است و تعامل بین این اجزاء و زیر مجموعه ها ، فراگرد آموزش را شکل می دهد. هدفها و عنصر ارزشیابی دائمی نیز از جمله عواملی است که در هر زمان سیستم  آموزشی را با واقعیات خارج وسیستم های برتر ارتباط می دهد.